Sui Network là một blockchain Layer-1 hàng đầu kết hợp giữa tốc độ cao, chi phí thấp và bảo mật mạnh mẽ. Năm 2025, mạng này đã chứng kiến sự tăng trưởng bùng nổ, thu hút cả nhà phát triển lẫn người dùng. Theo dữ liệu từ DefiLlama, tổng giá trị khóa (TVL) trong DeFi trên mạng Sui đã tăng vọt lên 1,78 tỷ USD tính đến tháng 4/2025, với gần 50 DEXs ghi nhận khối lượng giao dịch 24 giờ vượt 400 triệu USD tại thời điểm viết bài. Mức độ hoạt động gia tăng này là tín hiệu mạnh mẽ cho thấy sự quan tâm cao đối với token trong hệ sinh thái Sui khi tâm lý thị trường crypto nói chung được cải thiện.
TVL của Sui DeFi | Nguồn: DefiLlama
Bài viết này cung cấp cái nhìn rõ ràng về năm dự án hàng đầu trong hệ sinh thái Sui. Bạn sẽ tìm hiểu về các tính năng cốt lõi, trường hợp sử dụng token và những điểm mạnh chính của từng dự án. Hướng dẫn này sẽ giúp bạn tự tin khám phá hệ sinh thái Sui.
Vì Sao Hệ Sinh Thái Sui Đang Trở Nên Phổ Biến Vào Năm 2025?
Sui được thành lập vào năm 2021 bởi các kỹ sư từng làm việc tại Meta Novi: Evan Cheng, Adeniyi Abiodun, Sam Blackshear, George Danezis và Kostas Chalkias. Mạng chính (mainnet) đã được ra mắt vào tháng 5/2023. Kể từ đó, Sui đã nhanh chóng phát triển thành một blockchain Layer-1 hiệu suất cao. Dữ liệu dưới đây cho thấy lý do vì sao các nhà phát triển, nhà giao dịch và tổ chức ngày càng quan tâm đến hệ sinh thái Sui:
Biểu đồ giá SUI/USDT | Nguồn: BingX
1. Thông lượng cao: Sui có thể xử lý tới 297.000 TPS với thời gian hoàn tất trung bình khoảng 400 ms, hỗ trợ ứng dụng thời gian thực như game, DeFi và NFT mà không bị trễ.
2. TVL tăng trưởng mạnh: Từ mức dưới 500 triệu USD đầu năm 2024, TVL đã tăng lên khoảng 2,06 tỷ USD vào tháng 1/2025.
3. Hoạt động giao dịch gia tăng: Khối lượng DEX hàng tuần tăng 45% lên 3,6 tỷ USD, nguồn cung stablecoin trên Sui vượt 885 triệu USD và giao dịch memecoin đạt khối lượng khoảng 2,1 tỷ USD.
4. Tăng trưởng người dùng và giá token: Số lượng ví hoạt động vượt 168 triệu, và token SUI đã tăng hơn 200%, đạt mức cao nhất mọi thời đại là 5,35 USD vào tháng 1/2025.
5. Tổ chức đầu tư gia nhập: Hai quỹ ETF SUI tại Mỹ đã được nộp hồ sơ, bao gồm Canary SUI ETF của Cboe BZX và quỹ tín thác của 21Shares tại Delaware — cho thấy sự quan tâm ngày càng lớn từ các tổ chức.
Những Dự Án Crypto Nổi Bật Trong Hệ Sinh Thái Sui
Dưới đây là danh sách một số dự án crypto phổ biến trong hệ sinh thái Sui mà bạn nên chú ý hoặc cân nhắc đầu tư. Chúng tôi lựa chọn các dự án hàng đầu này dựa trên phương pháp tiếp cận theo dữ liệu. Mỗi dự án được đánh giá theo các chỉ số như TVL, hoạt động on-chain, mức độ tham gia của nhà phát triển. Ngoài ra, chúng tôi cũng xem xét tiện ích của token, tính thanh khoản trên các sàn lớn, và các cuộc kiểm toán bảo mật để đảm bảo danh sách toàn diện.
DeepBook Protocol (DEEP)
TVL của DeepBook gần 500 triệu USD tính đến tháng 4/2025 | Nguồn: DefiLlama
DeepBook Protocol là sàn DEX sử dụng sổ lệnh on-chain hàng đầu được xây dựng cho Sui Network. Nó áp dụng kiến trúc sổ lệnh giới hạn trung tâm (CLOB) để cung cấp thanh khoản sâu và giao dịch mượt mà với độ trượt giá thấp. Kể từ khi ra mắt, DeepBook đã xử lý hơn 8,7 tỷ USD khối lượng giao dịch và phục vụ hơn 10 triệu người dùng, đồng thời đốt hơn 13,8 triệu token DEEP từ phí giao dịch. Tính đến tháng 4/2024, vốn hóa thị trường của DeepBook đạt hơn 488 triệu USD.
Giao thức này cung cấp trải nghiệm giao dịch độ trễ cực thấp với thời gian thanh toán khoảng 390 ms và phí thấp, ổn định. Toàn bộ luồng lệnh, độ sâu sổ lệnh và quá trình khớp lệnh đều thực hiện on-chain để đảm bảo minh bạch tối đa. Token DEEP đóng vai trò điều phối trong toàn hệ sinh thái: người nắm giữ sử dụng token để bỏ phiếu quản trị, trả phí giao dịch, và nhận hoàn tiền thanh khoản trong thời kỳ khối lượng thấp. Nhờ vào chính sách giảm phí và khuyến khích tạo pool, DEEP giúp xây dựng môi trường giao dịch chuyên nghiệp trên Sui.
Haedal (HAEDAL)
TVL của Haedal vượt 195 triệu USD tính đến tháng 4/2025 | Nguồn: DefiLlama
Haedal là một trong những giao thức staking thanh khoản hàng đầu trên mạng Sui. Tính đến ngày 28/4/2025, người dùng đã stake hơn 190 triệu USD giá trị SUI trên 865.835 tài khoản, đưa Haedal trở thành giao thức DeFi lớn thứ tư trên Sui tính theo TVL. Giao thức tự động phân bổ staking đến các validator hàng đầu và phát hành haSUI với tỷ lệ quy đổi khoảng 1 SUI ≈ 1,054 haSUI. Người dùng vẫn nhận được lãi suất staking cơ bản (khoảng 2,5% APY) đồng thời có thể sử dụng haSUI trong DeFi để tăng lợi suất. Vốn hóa thị trường của Haedal đạt hơn 16 triệu USD vào tháng 4/2025.
Token HAEDAL là token gốc phục vụ cho quản trị và phần thưởng. Người nắm giữ stake HAEDAL thành veHAEDAL để tham gia bỏ phiếu nâng cấp giao thức và nhận thêm lợi suất — trong quý 1/2025, lợi suất trung bình đã vượt 3,2% nhờ cơ chế lựa chọn validator linh hoạt và chia sẻ doanh thu. Haedal cũng từng tổ chức airdrop cộng đồng, phân bổ 5% nguồn cung 1 tỷ token cho những người ủng hộ sớm. Giao thức còn duy trì các cuộc kiểm toán định kỳ, chương trình tiền thưởng phát hiện lỗi và hơn 44.000 ví hoạt động mỗi ngày — thể hiện mức độ an toàn và gắn kết cộng đồng mạnh mẽ.
Cetus Protocol (CETUS)
TVL của Cetus Protocol vượt 200 triệu USD tính đến tháng 4/2025 | Nguồn: DefiLlama
Cetus Protocol là DEX AMM hàng đầu được xây dựng cho mô hình đối tượng độc đáo của Sui. Giao thức đã vượt 50 tỷ USD tổng khối lượng giao dịch, chiếm hơn 65% hoạt động DEX trên Sui, và hỗ trợ 13 triệu tài khoản on-chain với 129 triệu giao dịch tích lũy. Giao thức sử dụng mô hình thanh khoản tập trung để tăng hiệu quả vốn, cung cấp bảo vệ chống tổn thất vô thường và cho phép tạo pool chỉ với một loại tài sản.
Token gốc CETUS là động lực chính của hệ sinh thái. Người nắm giữ nhận phần thưởng farming khi cung cấp thanh khoản cho các pool trên Cetus. Họ cũng có thể stake CETUS (hoặc xCETUS) để nhận lợi suất và quyền biểu quyết quản trị. Tổng nguồn cung CETUS là 1 tỷ token, trong đó 714 triệu đã lưu hành. Mô hình token này phân bổ 50% cho khai thác thanh khoản, 15% cho ngân quỹ, 20% cho đội ngũ phát triển và 15% cho nhà đầu tư. Cách phân bổ này đảm bảo rằng những người đóng góp tích cực và cung cấp thanh khoản sẽ được chia sẻ thành công cùng giao thức.
Walrus (WAL)
Nguồn: Walrus
Walrus là một giao thức lưu trữ phi tập trung và khả dụng dữ liệu được xây dựng trên mạng Sui. Nó chuyên xử lý các tệp “blob” lớn, video, hình ảnh hoặc tập dữ liệu, bằng cách sử dụng mã xóa tiên tiến chia nhỏ dữ liệu thành các phần nhỏ phân tán trên nhiều nút. Phương pháp này đảm bảo mức độ khả dụng cao ngay cả khi một số nút gặp sự cố, đồng thời giữ chi phí lưu trữ chỉ ở mức khoảng năm lần kích thước blob, hiệu quả hơn nhiều so với sao chép toàn bộ. Tính đến tháng 4 năm 2025, thị trường lưu trữ phi tập trung toàn cầu có vốn hóa là 4,64 tỷ USD và Walrus là một trong những giao thức lớn nhất trong lĩnh vực này với vốn hóa trên 700 triệu USD.
Token gốc WAL cung cấp năng lượng cho mạng bằng chứng cổ phần được ủy quyền (DPoS) của Walrus. Các nút lưu trữ phải stake WAL (và đơn vị con của nó là FROST) để tham gia vào các ủy ban epoch chịu trách nhiệm lưu trữ và phục vụ các blob. Người nắm giữ token cũng sử dụng WAL để thanh toán cho các dịch vụ lưu trữ. Cuối mỗi epoch, phần thưởng sẽ được phân phối cho các nút và người ủy quyền dựa trên thời gian hoạt động và chất lượng dịch vụ, đảm bảo hoạt động mạng mạnh mẽ. WAL có nguồn cung lưu hành là 1,25 tỷ (trong tổng cung tối đa là 5 tỷ), vốn hóa khoảng 706 triệu USD và khối lượng giao dịch hàng ngày trên 73 triệu USD tính đến cuối tháng 4 năm 2025.
SUIA (SUIA)
Nguồn: Suia.io
SUIA là token quản trị và tiện ích gốc của Suia.io, một DApp SocialFi trên mạng Sui đã giành được giải thưởng Builder Heroes của Sui Foundation và vô địch MoveCTF cùng Demo Day. Được hậu thuẫn bởi Sui Foundation, HashKey, SevenX, EVG, BingX và Y2Z, Suia đã kết nối hơn 80 dự án tại khu vực APAC và thậm chí ra mắt sàn giao dịch cà phê NFT cùng với Sui Foundation.
Người nắm giữ token stake SUIA để tham gia biểu quyết trong DAO liên quan đến phân bổ tài trợ, phần thưởng cho nhà phát triển và các ưu đãi hệ sinh thái. Mỗi giao dịch đều chịu phí 2%, trong đó 1% được đốt để giảm nguồn cung và 1% thưởng cho những người tạo Social Coin, tạo nên một mô hình giảm phát và phân phối phần thưởng cộng đồng dựa hoàn toàn vào mức độ sử dụng và tham gia.
Token SUIA cũng áp dụng mô hình giảm phát: mỗi giao dịch chịu phí 2%, trong đó 1% bị đốt và 1% thưởng cho các nhà sáng tạo dự án, giúp duy trì giá trị dài hạn. Với nguồn cung cố định là 100 triệu token và định giá pha loãng hoàn toàn khoảng 2,3 triệu USD, SUIA kết hợp đóng góp cộng đồng với kinh tế học token để thúc đẩy sự phát triển bền vững trong hệ sinh thái Sui.
Cách Giao Dịch Token Hệ Sinh Thái Sui Trên BingX
Giao dịch token hệ sinh thái Sui trên BingX mang lại cho bạn khả năng tiếp cận thanh khoản sâu, phí thấp và giao diện thân thiện với người dùng. Bạn có thể bắt đầu giao dịch token Sui chỉ với 10 USD và tận dụng các công cụ AI để giao dịch linh hoạt với các lựa chọn giao ngay, chuyển đổi và launchpad—all tại một nơi.
1. Tạo và Nạp Tiền Vào Tài Khoản: Đăng ký trên BingX và hoàn tất xác minh danh tính. Nạp tài sản thông qua thẻ tín dụng/thẻ ghi nợ, chuyển P2P hoặc ví tiền mã hóa. Bạn có thể nạp bằng USDT, SUI hoặc các token lớn khác.
2. Giao Dịch Giao Ngay: Truy cập mục "Giao Dịch → Giao Ngay" từ menu chính của BingX. Tìm cặp giao dịch thuộc hệ sinh thái Sui, chẳng hạn như DEEP/USDT hoặc HAEDAL/USDT.
Chọn "Lệnh Thị Trường" để khớp lệnh ngay theo giá hiện tại hoặc "Lệnh Giới Hạn" để mua/bán theo mức giá mục tiêu. Nhập số lượng và xác nhận để đặt lệnh.
3. Launchpad Cho Dự Án Mới: Kiểm tra mục Launchpad để có quyền truy cập sớm vào các dự án Sui mới nổi. Bạn có thể stake token được chỉ định để tham gia vào các vòng pre-sale và nhận phân bổ token mới như HAEDAL hoặc SUIA.
Những Lưu Ý Quan Trọng Khi Đầu Tư Vào Dự Án Tiền Mã Hóa Trong Hệ Sinh Thái Sui
Trước khi đầu tư vào token hệ sinh thái Sui, hãy dành thời gian đánh giá kỹ lưỡng từng dự án về mặt cơ bản và rủi ro. Một quá trình xem xét toàn diện sẽ giúp bạn đưa ra quyết định sáng suốt trong một môi trường blockchain phát triển nhanh chóng.
1. Độ Trưởng Thành & Bảo Mật Dự Án: Ưu tiên các giao thức đã được kiểm chứng và có kiểm toán từ bên thứ ba. Kiểm tra thời gian hoạt động on-chain, tổng giao dịch (gần 10 tỷ trên mạng chính Sui) và báo cáo kiểm toán từ các công ty như CertiK hoặc PeckShield.
2. Tiện Ích Token & Mô Hình Kinh Tế: Tập trung vào các token có trường hợp sử dụng rõ ràng và đa năng, chẳng hạn như DEEP dùng cho quản trị và hoàn phí, hoặc HAEDAL cung cấp phần thưởng stake thanh khoản để tăng khả năng chống chịu thị trường.
3. Tăng Trưởng Hệ Sinh Thái & Hỗ Trợ Từ Nhà Phát Triển: Tìm kiếm các dự án có cộng đồng nhà phát triển hoạt động tích cực và cập nhật thường xuyên. Ngôn ngữ Move của Sui và mô hình giao dịch song song đã giúp hơn 54 giao thức DeFi hoạt động trực tiếp.
4. Thanh Khoản & Khối Lượng Giao Dịch: Đảm bảo khối lượng 24h cao và sổ lệnh sâu để giảm trượt giá. Kiểm tra chỉ số thanh khoản trên BingX hoặc CoinMarketCap trước khi vào lệnh lớn.
5. Rủi Ro Pháp Lý & Thị Trường: Luôn cập nhật về quy định tiền mã hóa tại địa phương và chuẩn bị tinh thần cho biến động mạnh, đặc biệt khi giao dịch meme coin. Đa dạng hóa danh mục đầu tư, sử dụng lệnh dừng lỗ, và chỉ đầu tư trong phạm vi bạn có thể chịu được rủi ro.
Kết Luận
Hệ sinh thái Sui năm 2025 mang lại nhiều dự án nhanh chóng và có khả năng mở rộng—từ sàn DEX sổ lệnh như DeepBook, staking thanh khoản với Haedal đến tài trợ DAO thông qua SUIA. Mỗi token đều mang lại giá trị và tiềm năng tăng trưởng riêng biệt. Tuy nhiên, thị trường tiền mã hóa vẫn đầy biến động. Hãy luôn nghiên cứu kỹ lưỡng, kiểm tra dữ liệu on-chain và các báo cáo kiểm toán, đồng thời quản lý rủi ro một cách cẩn thận trước khi đầu tư.
Đọc Thêm
1. All You Need to Know About Sui (SUI): An In-depth Analysis